Jezus is present
Jezus begint zijn optreden in een deel van het land waar je als vrome Israëliet niet wilde zijn, laat staan wonen: het stamgebod van Zebulon en Naftali. Maar Hij gaat er wél wonen.
En, schrijft Matteüs (in 4:14-17): zó gaat in vervulling wat Jesaja heeft gezegd: het volk dat in duisternis leefde, zag een schitterend licht ….  We kennen de woorden (uit Jesaja 9:1-6) vooral uit de advents- en kersttijd; logisch, want het gaat over het kind (Kind) dat ons geboren is. Maar wie wat eerder begint te lezen, in 8:17, ziet dat de duisternis niet komt van de korte dagen en lange nachten van eind december, maar door occulte praktijken die zorgen voor ‘verstikkende duisternis’. Uitgerekend in zo’n gebied begint Jezus Zijn bediening, daar gaat Hij wonen, genezen, bevrijden, eten delen, een bruiloft ‘redden’ en het goede nieuws van Gods Koninkrijk brengen. Hij is er present.

VIER ‘PROJECTEN’
Na de opening werden vier ‘projecten’ die alles met het onderwerp te maken hebben, toegelicht.

MEE-buddyzorg
Aan Corrie van der Kraan van MEE-buddyzorg was gevraagd het begrip presentie vanuit de hulpverlening toe te lichten. Als centrale waarde van de presentiebenadering noemde zij ‘menselijke waardigheid en ontmoeting’;  ze karakteriseerde het begrip met begrippen als ‘er zijn voor de ander’, nabijheid, zorgzaamheid, de waardigheid van de ander, wederzijdsheid, verhalen, afstemmen op de leefwereld van de ander, de wil de ander tot zijn recht te laten komen en niemand afschrijven.  Kenmerken daarbij zijn betrokkenheid, ontvankelijkheid, openstaan voor verhalen, solidair zijn, veiligheid geven, geduld hebben en trouw zijn.

Corrie van de Kraan brengt deze waarden in praktijk in haar werk met voormalige gevangenen, zwaar-verslaafden en echte daklozen. Het betekent bijvoorbeeld dat ze incalculeert dat hulpvragers niet de waarheid spreken, of dat ze die mondjesmaat te horen krijgt. Die mensen worden bij buddyzorg niet afgeschreven.

Op de site van de publieke omroep staat nog een aflevering van het programma Kruispunt over het werk van Mee-buddyzorg in Dordrecht, waarin Corrie van de Kraan aan het woord komt, maar ook zichtbaar wordt wat de presentiebenadering in de praktijk betekent; zoek op‘Aan lager wal’.

Inloophuis De Hoop
Ruim 10 jaar geleden werd het Inloophuis van De Hoop op de Spuiweg geopend en sinds die tijd is iedereen er een aantal keren per week welkom. Coördinator Carl van de Berg noemde 3 pijlers:

1. Bezoekers krijgen er koffie en aandacht, maar kunnen er zo nodig ook lunchen, douchen, hun was laten doen, naar de kapper, en voor buitenslapers is er een beperkte hoeveelheid kleding en dekens. En mensen kunnen geholpen worden met het invullen van formulieren, het bellen naar instanties enz.
2. Net als de ‘moederorganisatie’ wil het Inloophuis haar evangelische identiteit niet onder stoelen of banken steken. De 47 vrijwilligers (een stuk of 12 per openingsmoment) komen uit 8 verschillende kerken. Rond 12 uur is er altijd een korte overdenking en gebedsmoment.
3. Iedereen mag komen zoals hij of zij is, maar er wordt ook gezocht hoe men de bezoekers verder kan helpen; dat kan door een verwijzing naar de polikliniek van De Hoop, schuin tegenover het Inloophuis, maar ook naar andere instanties.

Bezoekers laten niet altijd blijken dat ze dankbaar zijn voor wat hen geboden wordt; vrijwilligers kunnen ook zomaar ‘verrot gescholden worden’. Dan is het van belang in praktijk te brengen wat christenen door hun Heer is geleerd: de andere wang toekeren, de ander uitnemende achten dan jezelf. Van belang is het besef dat vrijwilligers ook zomaar aan de verkeerde kant van de streep, als dak- of thuisloze, of verslaafde, terecht hadden kunnen komen.

Op internet staat een kort youtube-filmpje waarin bezoekers én vrijwilligers vertellen over de betekenis van het Inloophuis.

Andreaskerk en SWT Wielwijk
De (hervormde) Andreaskerk werd in de jaren 60 gebouwd in de nieuwe, jonge wijk Wielwijk. Eind jaren 80 verhuisden veel kerkgangers naar elders, maar ze bleven naar deze kerk komen. Na de dienst was stond alleen het gebouw er nog; verder was de kerk ‘weg uit de wijk’, die inmiddels het stempel achterstandswijk had gekregen. Maar vanaf 2005 zijn er bewust stappen gezet om de verbinding met Wielwijk weer te herstellen. Daarbij werd er samengewerkt met Buurtcentrum De Admiraal en zijn er activiteiten in een speeltuingebouw.  In de Week van Gebed, in januari, bidt de wijkgemeente, samen met de Kerk van de Nazarener in Crabbehof, voor het wijkgebied. Maandelijks is er een buurtlunch op zondagmiddag, met óók een korte verkondiging. Tijdens het winterfeest zorgt de kerk voor een levende kerststal en tijdens het zomerparkfeest voor kinderwerk en een evangelisatiekraam.

Het kerkgebouw is ook uitdeelpunt voor de Voedselbank.

Er wordt zoveel mogelijk samengewerkt met bestaande organisaties; heel belangrijk daarbij is het Sociaal wijkteam Wielwijk. Wielwijk heeft een eigen ‘huisraadbank’, (Geef het Dordt) én ‘voedselbank’, met levensmiddelen waarvan de THT-datum in zicht komt uit een supermarkt in de wijk. Jos Cirkel, die dit onderdeel presenteerde, samen met  Nelleke Nuyten  van het wijkteam, hoorde van een wijkbewoner: “We hebben weer een kerk in onze wijk!”

Staartlicht
Staartlicht is een gemeenschapsvormingsproject dat in 2013 vanuit de Kandelaarkerk (GKv) is opgestart. Dit gemotiveerd vanuit de omgekeerde vraagstelling: Wat merkt een wijk wanneer je als kerk dingen gaat doen in een wijk waar geen kerk meer staat?

Paul de Romph, Pastoraal Buurtwerker, somt de reeds voor zijn komst opgestarte ontmoetingsactiviteiten op: de Kinderclub, ’Girls Only’, en de Wijklunches op de zondagmiddagen met aansluitend Thematijd, waar aan de hand van een stuk uit de Bijbel doorgesproken wordt over de betekenis ervan voor de bezoekers; alle drie om de veertien dagen. Verder is er ook jaarlijks een Alpha-cursus in het gebouw aan de Maasstraat. Als vervolg op een eerdere Alpha-cursus is er om de andere dinsdagavond een Bijbelstudie-avond, waar inmiddels ook andere wijkbewoners aan mee zijn gaan doen. Dan zijn er de “Schuif ’s aan” ontmoetingsavonden, waar iedere donderdagavond 18-plussers welkom zijn voor een bakje koffie/thee en een praatje.

Al deze activiteiten worden gedraaid door vrijwilligers uit de Kandelaarkerk die zelf niet woonachtig zijn op de Staart, maar eens in de zoveel weken invliegen en daarna weer een aantal weken uit beeld zijn. Kortom, feitelijk dus niet echt present zijn, waardoor het  aangaan en verdiepen van relaties praktisch onmogelijk is … Om die reden is er vanaf juli 2017 een ‘vast gezicht’ verbonden aan  Staartlicht, Zijn parttime contract stelt Paul in de gelegenheid bij alle activiteiten voor volwassenen present te zijn.

Daarnaast is er ook een Inloopspreekuur/Huiskamer opgestart waar Paul zelf, samen met een gastvrouw, elke woensdagmorgen mensen welkom heet voor een gezellig praatje of waar ze met hulpvragen terecht kunnen. Hierdoor is er naast ontmoeting nu ook sprake van ondersteuning voor Staart-bewoners, zowel op het vlak van diaconaat (sociaal maatschappelijk) als pastoraat (geestelijk welzijn). De sociaal maatschappelijke ondersteuning vindt plaats in samenwerking met het wijknetwerk van allerlei reguliere instanties, waar Staartlicht de hulpvragers naar toe kan leiden.

Kort samengevat is presentie voor Staartlicht: benaderbaar, bereikbaar en beschikbaar zijn op alle leefgebieden van Staart-bewoners. Dit vraagt een offer van jezelf: jouw agenda aanpassen aan de behoefte van de ander…

De hamvraag
De vraag die de aanwezigen meekregen in de pauze (en die langs deze weg ook aan de niet-aanwezigen wordt voorgelegd): …. wat neem jij mee om te bespreken in jouw kerkenraad? Want het zou prachtig zijn als in steeds meer wijken en buurten de kerk weer echt present is.

RONDJE LANGS DE VELDEN
Het traditioneel rondje langs de velden ging deze keer wat sneller, omdat er een lange lijst met mededelingen was.

• De Huisraadbank is al ruim een half jaar ‘uit de lucht’; oorzaak is dat de bank opnieuw haar opslagruimte (bij De Hoop) kwijtraakte. Maar er zijn gesprekken gaande over een permanente oplossing.
• Verschillende diaconale organisaties hebben vacatures. De Voedselbank zoekt o.a. een chauffeurs, een magazijnmedewerker en een teamleider intake en evaluatie (alles v/m). En bij SchuldHulpMaatje zijn nieuwe aspirant-maatjes (eveneens v/m) welkom. Diakenen zouden gemeenteleden gericht kunnen wijzen op deze mogelijkheden.
• Anita Stigter werd tot kerkelijk werker benoemd in Rotterdam; de vacature die hierdoor ontstaat bij Present zal door twee mensen (beiden 14 uur) worden ingevuld.
• Een vijftal gemeenten bood de Micha-cursus aan of gaat dat alsnog doen (zie het verslag van de bijeenkomst op 10 november 2016). Andere gemeenten kunnen overwegen de cursus voor het nieuwe seizoen op de agenda te zetten.
• Ariadne Pors gaf een samenvatting van het rapport Samen tegen armoede van de gemeente Dordrecht. 6000 Dordtse huishoudens (11,7%) moeten rondkomen van een laag inkomen en bij ongeveer 15.000 huishoudens  dreigen problematische schulden of die hebben daar al mee te maken. Het programma van de gemeente gaat over het voorkomen en aanpakken van schulden, het versterken van de startpositie van kinderen in armoede, werkende minima, gezondheid en armoede en het tegengaan van energiearmoede. U kunt hier het rapport lezen.
• Het DPD is een ‘doorstart’ van een platform van een WMO-platform van de kerken en ‘thuisbasis’ van de vertegenwoordiger namens de (d.w.z.: alle) Dordtse kerken in de WMO-adviesraad. Linco Nieuwenhuyzen, lid en voormalig diaken van de Gereformeerde gemeente (Julianakerk) is bereid gevonden deze plaats in te nemen. In de najaarsbijeenkomst hoopt hij zichzelf voor te stellen en zijn eerste ervaringen delen.
• Anita Stigter stopt dus als coördinator van Present, maar daarmee ook als bestuurslid van het DPD. Paul de Romph  (van Staartlicht, zie hierboven) volgt haar op.
• Timon biedt specialistische jeugdhulp en WMO begeleiding in aanvulling op lokale teams en diaconaat door kerken. Op dit moment zoekt de organisatie ambassadeurs, die vragen om vrijwilligers in hun gemeente willen doorgeven. Op dit moment wordt er bijvoorbeeld gezocht naar een ‘supportgezin’ in de Vogelbuurt en  een maatje voor een jonge meid van 18 in Wielwijk. Zie de bijlage voor meer informatie.
• Steungezin (zie het verslag van 12 oktober 2017) komt vooralsnog niet naar Dordrecht. Mw. Els van de Berg, die zich hiervoor heeft ingezet, kreeg niet of nauwelijks respons op haar oproep; wegens gezondheidsproblemen moet zij nu stoppen met haar werk voor de caritas.
•  Op de site van het DPD staat sinds kort – onder ‘ik zoek hulp’ – ook de rubriek Vakanties’; daar vindt u een lijst met linken naar de websites van organisaties die goedkope vakantie aanbieden voor mensen die anders niet met vakantie zouden kunnen omdat er geen geld voor is. Let op: mensen die hiervoor in aanmerking komen, beschikken wellicht ook niet over de mogelijkheid zelf de reiskosten naar het vakantieadres te maken.
• Zoals al genoemd: Anita Stigter stopt bij Present, en daarmee ook als bestuurslid van het DPD. Het zou voor de hand hebben gelegen haar uitgebreid toe te spreken en met een grote bos bloemen te laten vertrekken, als dank voor de grote verdienste die zij voor diaconaal Dordt – of de ‘arme kant’ van de stad – heeft gehad. Maar Anita is heel nadrukkelijk van ‘geen bloemen, geen toespraken’ (en al helemaal geen lintje). Daarom werd dit onderwerp dus overgeslagen. Min of meer, dan.

Volgende bijeenkomst

Het DPD houdt haar najaarsbijeenkomst – onder het voorbehoud van Jakobus (4:13-15) – op donderdagavond 11 oktober.